Smarter cities ‘Meer dan een miljoen treinreizigers per dag vervoeren’

“Meer infrastructuur neerleggen in Nederland? Ons kleine kikkerlandje kan het niet meer kwijt. Beter is het om te investeren in IT en op die manier de groei eruit te krijgen”, aldus Henk Bothof, directeur ICT bij ProRail. En dat begint met de migratie van VMS naar Linux. InTraffic, sinds begin 2018 100% dochter van ICT Group, beheert al vijftien jaar lang vitale systemen van ProRail en is hoofdaannemer voor het migratietraject. “VMS is een heel robuust en betrouwbaar maar wel wat ouder besturingssysteem. InTraffic heeft een jongere generatie enthousiast gekregen om ook op VMS te werken. Vanuit de bewezen technologie werden zo stappen gezet naar nieuwe technologie. Dat heeft tot een aantal slimme innovaties geleid, zoals een systeem dat de hele buitendienststelling begeleidt in de hele keten van de sector en een voorspellingssysteem voor wisselstoringen.” Bert van Elburg, algemeen directeur bij InTraffic: “Dat hebben we gedaan door data te combineren uit onze eigen én andere systemen.” Ondanks deze innovatieve IT-toepassingen en de betrouwbaarheid van VMS, zijn verreweg de meeste systemen op Linux gebaseerd. Bothof: “Omdat we naar de toekomst echte technologieslagen willen maken, zijn we VMS aan het uit faseren.”

“Alleen met IT kunnen we de spoorcapaciteit nog vergroten”

- Bert van Elburg, Algemeen directeur bij InTraffic

ERTMS

Linux is een eerste stap richting de toekomst. Een andere ontwikkeling die veel gaat veranderen op het spoor, is ERTMS (European Rail Traffic Management System). ERTMS is de nieuwe internationale standaard voor treinbeveiliging en bestaat uit systemen in zowel de trein als de infrastructuur die met elkaar en de verkeersleiding kunnen communiceren. “Dit vergroot de veiligheid op het spoor en biedt gelijktijdig de mogelijkheid om meer capaciteit op het spoor te realiseren. Met ERTMS komt de intelligentie in de trein en gaan ze rijden op een manier zoals we op de weg met auto’s ook al doen: korter achter elkaar, dus meer capaciteit op het spoor om meer mensen te vervoeren.” Maar voor het zover is, vergt het een verbouwing van de huidige systemen. “ERTMS biedt mogelijkheden om informatie uit de trein te krijgen over locatie en snelheid, maar ook om opdrachten te geven aan elke trein over hoe hard je zou mogen gaan. Je krijgt inzicht in veel meer informatie en die informatie wil je ook beschikbaar krijgen bij iedereen. Real-time en door alle lagen heen. Dat betekent dat we de bestaande systemen moeten aanpassen. Dat doen we onder andere met InTraffic.”

Internationalisering

Van oorsprong is het spoor heel nationalistisch. Het is regelmatig voorgekomen dat locomotieven omgebouwd moesten worden in verband met een ander voltage in het buitenland. Ook heeft elk land een eigen treinbesturingssysteem. Maar het spoor is internationaal in ontwikkeling, steeds vaker wordt reizen per trein gezien als vervanging van vliegen. Dat betekent dat zo’n internationale trein als een grote speer door al die trajecten heen moet kunnen. Met ERTMS, dat in bijna heel Europa als standaard voor besturing en beveiliging wordt gezien, komt dit een stuk dichterbij. Bothof: “De Zwitsers zijn sterk met ontwikkeling, wij kijken soms verlekkerd naar de functionaliteiten die zij hebben gerealiseerd. En zij kijken weer met een jaloerse blik naar de functionaliteiten zoals wij die met InTraffic hebben gerealiseerd. Waar we naartoe willen is dat we modules van de Zwitsers en van ons combineren en daarmee kijken of we internationaal gezien meer tot gelijkwaardige systemen kunnen komen.”

“De Zwitsers zijn sterk met ontwikkeling, wij kijken soms verlekkerd naar de functionaliteiten die zij hebben gerealiseerd. En zij kijken weer met een jaloerse blik naar de functionaliteiten zoals wij die met InTraffic hebben gerealiseerd. Waar we naartoe willen is dat we modules van de Zwitsers en van ons combineren en daarmee kijken of we internationaal gezien meer tot gelijkwaardige systemen kunnen komen.”

- Henk Bothof, Directeur ICT bij ProRail

Duurzaamheid

Mooie ontwikkelingen maar daar blijft het niet bij. “Kijk eens hoe de auto-industrie zich ontwikkelt”, vervolgt Bothof. “Als wij de meest duurzame modaliteit willen blijven, dan moeten we niet alleen de reiziger uit de auto in de trein krijgen, maar moeten we ook zelf werken aan duurzaamheid.” Bijvoorbeeld door te kijken hoe een trein op tijd stopt. Staal op staal rolt goed uit, van dat gegeven kan je handig gebruik maken. “Daarmee kan je veel energie besparen. Wij hebben voor ProRail Routelint ontwikkeld, een applicatie die de machinist vertelt wanneer het volgende sein op rood staat en of de trein vrij pad heeft. Vooral bij een goederentrein, die wat langzamer op gang komt door het grote gewicht, kan dit een enorme hoeveelheid diesel schelen. De machinist kon nooit zover vooruitkijken. Met Routelint is het voor het eerst dat hij ziet of er een trein voor hem zit. Voor de machinist is dit echt een innovatie. Deze app maakt het mogelijk om op een hele eenvoudige manier te kunnen anticiperen op seinen of naderende treinen. Dit is een mooi voorbeeld van systemen aan elkaar knopen en zo de beschikbare data beter benutten en slimmer gebruiken”, vertelt Van Elburg.

“De hoeveelheid mogelijkheden die met beter benutten en slimmer gebruiken van data vrijkomen… Nee, tijd om achterover te leunen is er niet.”

- Henk Bothof, Directeur ICT bij ProRail

Impact verkleinen

InTraffic is niet alleen partner voor het ontwerpen, bouwen en opleveren van softwaretoepassingen, maar doet ook het beheer van systemen. “De beheerteams zijn 24/7 beschikbaar voor ProRail. Dag of nacht, onze mensen doen er alles aan om het systeem weer te laten draaien”, aldus Van Elburg. “De meerwaarde van onze medewerkers zit in het feit dat ze het gehele applicatielandschap kennen en niet alleen kijken naar de eigen systemen.” Bothof knikt. “Je hoort van InTraffic nooit: het zit niet in onze systemen dus wij kunnen het niet oplossen.” ProRail heeft, mede dankzij InTraffic, de IT goed voor elkaar; het systeem is heel betrouwbaar en de blik is gericht op de toekomst. Maar ook aan de systemen die al draaien, kan het nodige worden verbeterd. “Het is aan ons om ervoor te zorgen dat het systeem gewoon werkt.” Waar Bothof nu met InTraffic aan werkt, is om het systeem zo te ontwerpen dat als het toch faalt, de impact beperkt blijft. “Wat je wilt is dat het meer gecompartimenteerd is, zodat bijvoorbeeld een storing beperkt blijft tot een locatie en de rest gewoon blijft functioneren. In de volgende release voor de procesleiding, het systeem dat direct de treinbesturing beïnvloedt, willen we dit meenemen.” De beschikbare data beter benutten en slimmer gebruiken, dat gebeurt al en gaat in de toekomst steeds vaker gebeuren. “De hoeveelheid mogelijkheden die daarmee vrijkomen… Nee, tijd om achterover te leunen is er niet.”